تحلیل ریخت‏ شناختى "قصه شهر سنگستان"

"قصه شهر سنگستان" از مجموعه "از این اوستا"، چهارمین مجموعه شعر مهدى اخوان ثالث است. در این مقاله، این شعر-قصّه با هدف ارزیابى کارآیى و قابلیت الگوى ولادیمیر پراپ در تحلیل ریخت‏شناسانه آن بررسى شده است. در آغاز این مقاله، به موضوع روایت‏گرى در شعر نو فارسى پرداخته شده است؛ البته با نگاهى به اشعار روایى اخوان ثالث که بزرگ‏ترین شاعر قصه‏پرداز در شعر نو فارسى است. در ادامه، به جنبه اسطوره‏اى "قصه شهر سنگستان" اشاره مى‏شود که این شعر را به روایت اسطوره‏اى تبدیل مى‏سازد. بعد از آن، اشاره‏اى کوتاه به عناصر داستان در این قصه شده است که شامل "زوایه دید" و عناصر "گفت‏وگو" و "زمان و مکان" است. در بحث اصلى مقاله به تحلیل خویشکارى‏ها، شخصیت‏ها و حرکت‏ها در این قصه پرداخته شده است. با توجه به این نکته که هر قصه نباید تمام سى‏ویک خویشکارى در نظریه پراپ را دارا باشد؛ سیزده خویشکارى در این قصه یک حرکتى وجود دارد و سه شخصیت انجام‏دهنده این خویشکارى‏ها هستند.